Balance Scoredcard (BSC): Đồng minh đáng tin cậy nhất của doanh nghiệp thành công trong việc hình thành & triển khai chiến lược tổ chức

BSC - Đồng minh "ngầu" nhất của doanh nghiệp thành công! Với BSC, bạn có chiến lược tổ chức hoàn hảo. Nó là công cụ quản trị toàn diện, đo lường hiệu suất từ tài chính đến phi tài chính, giúp doanh nghiệp không bị cuốn vào mục tiêu ngắn hạn, mà quên mất sự phát triển bền vững và dài hạn. BSC làm việc đó bằn cách cân bằng 4 yếu tố   tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ, học tập/phát triển. Các chỉ số và mục tiêu được định rõ, giúp bạn dẫn dắt tổ chức theo hướng đúng với chiến lược đề ra. Đặc biệt, BSC cho phép bạn điều chỉnh và nâng cao chiến lược dễ dàng.

1.Khám phá hành trình Balanced Scorecard - Từ quá khứ đến hiện tại

Balanced Scorecard (BSC) là một công cụ quản lý chiến lược đã trải qua nhiều năm phát triển và hoàn thiện, trở thành một trong những phương pháp quản trị hiệu quả nhất hiện nay. BSC ra đời như một sự cải tiến đáng kể so với các phương pháp đánh giá hiệu suất truyền thống dựa trên chỉ số tài chính, mở rộng góc nhìn của doanh nghiệp về hiệu suất công việc thông qua việc xem xét các yếu tố không tài chính. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về lịch sử và bối cảnh của BSC, cũng như quá trình tiến hóa của nó để trở thành công cụ hữu dụng cho doanh nghiệp ngày nay.

Sau khi đưa ra mô hình BSC, Kaplan và Norton tiếp tục nghiên cứu và phát triển nó, bổ sung thêm các thành phần quan trọng như bản đồ chiến lược và các chỉ số hiệu suất chính (KPIs). Bản đồ chiến lược là một biểu đồ trực quan thể hiện mối liên hệ giữa các mục tiêu chiến lược và KPIs trong bốn góc độ của BSC, giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của tổ chức để đạt được mục tiêu chiến lược. KPIs là các chỉ số quan trọng được xác định dựa trên các mục tiêu chiến lược, giúp doanh nghiệp theo dõi và đánh giá hiệu suất của các hoạt động và quyết định.

2. Khái niệm về BSC? Tại sao lại gọi là Thẻ điểm "Cân bằng"

Balanced Scorecard (BSC) là một công cụ quản lý chiến lược, được thiết kế để giúp tổ chức đánh giá hiệu suất công việc của họ từ nhiều góc độ khác nhau, đồng thời hỗ trợ việc lên kế hoạch, giám sát, đánh giá và cải tiến hiệu suất công việc liên tục. Để hiểu rõ hơn về BSC, chúng ta cần phân tích các yếu tố cân bằng trong mô hình này, cũng như lý do tại sao nó lại được gọi là "thẻ điểm cân bằng".

BSC được xây dựng dựa trên bốn góc độ quan trọng, đó là: Tài chính, Khách hàng, Quy trình nội bộ, và Học tập và phát triển, các chỉ số này có QUAN HỆ NHÂN QUẢ MỘT CÁCH CHẶT CHẼ. 

Mỗi góc độ này đều đại diện cho một khía cạnh của hiệu suất công việc, giúp doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện về hoạt động của họ. Lần đầu tiên được tiếp xúc với công cụ này cách đây 7 năm, câu hỏi đầu tiên xuất hiện trong đầu tôi là hai chữ "Cân bằng", tại sao lại phải cân bằng, và nó cân bằng giữa cái gì với cái gì. Hãy cùng xem?

1. Yếu tố cân bằng đầu tiên là NGẮN HẠN  & DÀI HẠN: Do các chỉ số tài chính chỉ cho ta thấy được bức tranh của hiện tại, nhưng lại không giúp cho doanh nghiệp thấy được bằng chỉ số rằng cần phải hành động ra sao để đảm bỏ được sự phát triển bền vững và dài hạn. Xerox, một công ty chuyên sản xuất và cho thuê máy photo gần như độc quyền tại thị trường Mỹ, với lợi nhuận rất lớn và số lượng khách hàng rất nhiều, nhưng dịch vụ lại rất tồi tệ, các chỉ số tài chính hiện tại vẫn tốt đẹp khiến bạn lãnh đạo không nhìn được những nguy cơ và đưa ra các phương án hành động để đảm bảo sự phát triển bền vững, cho tới khi Canon cùng các công ty của Nhật vào chiếm lĩnh thị trường với dịch vụ tốt hơn hẳn, chất lượng tốt hơn hẳn thì Xerox đã rất nhanh trở thành "quá khứ". Đây chính là yếu tố cân bằng quan trọng nhất mà doanh nghiệp cần quan tâm khi sử dụng công cụ BSC này. Các chỉ số tài chính (doanh thu, lợi nhuận, giá trị cổ phiếu, v.v.) và các chỉ số phi tài chính (mức độ hài lòng của khách hàng, hiệu quả của quy trình nội bộ, khả năng học tập và phát triển) có mối liên hệ chặt chẽ với nhau và có thể điều khiển được thông qua hệ thống BSC.

2. Cân bằng giữa các BÊN TRONG & BÊN NGOÀI: BSC cân bằng giữa các mục tiêu liên quan đến hoạt động nội bộ của tổ chức (quy trình nội bộ, học tập và phát triển) và các mục tiêu liên quan đến mối quan hệ với bên ngoài tổ chức (khách hàng, cổ đông). Việc cân bằng này đảm bảo rằng doanh nghiệp không chỉ tập trung vào việc cải thiện hiệu quả nội bộ mà còn quan tâm đến việc tạo ra giá trị cho khách hàng và cổ đông.

3. Cân bằng giữa NGUỒN LỰC & MỤC TIÊU: BSC cân bằng giữa các chỉ số đầu vào (như đầu tư vào nhân lực, công nghệ, v.v.) và các chỉ số đầu ra (chẳng hạn như hiệu quả sản xuất, chất lượng sản phẩm, hài lòng khách hàng). Điều này giúp doanh nghiệp đảm bảo rằng họ không chỉ tập trung vào việc đầu tư vào nguồn lực mà còn theo dõi kết quả và hiệu quả của những đầu tư đó. Những mục tiêu quá lớn nhưng nguồn lực hạn chế sẽ phải điều chỉnh lại dựa trên hệ thống này để đảm bảo được sự cân bằng, và ngược lại những mục tiêu quá nhỏ trong khi nguồn lực quá lớn sẽ gây ra sự lãng phí nếu không sử dụng hết.

Nhờ sự cân bằng giữa các khía cạnh trên bằng những chỉ số được lượng hóa chi tiết, BSC giúp doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện về hoạt động của họ và điều hướng đạt được mục tiêu chiến lược một cách hiệu quả.

3. Những sai lầm thường gặp trong quá trình triển khai BSC

BSC đã được chứng minh ở rất nhiều doanh nghiệp về tính hiệu quả, bao gồm cả những doanh nghiệp hàng đầu cho tới những doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhưng việc triển khai không phải lúc nào cũng thành công do rất nhiều nguyên nhân và dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất và quan trọng nhất chúng ta cần phải tránh trong quá trình triển khai cùng những hiểu lầm thường gặp về hệ thống này: 

1. Chỉ tập trung vào các chỉ số tài chính: Một sai lầm phổ biến là chỉ tập trung vào các chỉ số tài chính, trong khi BSC được thiết kế để cân bằng giữa các góc độ Tài chính, Khách hàng, Quy trình nội bộ, và Học tập và phát triển.

2. Xem BSC chỉ là một công cụ đo lường: BSC không chỉ đơn thuần là một công cụ đo lường hiệu suất, mà còn là một khung giúp quản lý và điều chỉnh chiến lược.

3. Thiếu cam kết của lãnh đạo: Để triển khai thành công BSC, sự cam kết của nhóm lãnh đạo là rất quan trọng. Nếu lãnh đạo không cam kết và tham gia tích cực, việc triển khai BSC sẽ gặp khó khăn.

4. Không liên kết BSC với chiến lược: BSC phải được liên kết chặt chẽ với chiến lược của tổ chức. Một sai lầm thường gặp là xem BSC như một tập hợp các chỉ số hiệu suất độc lập mà không liên kết chúng với chiến lược.

5. Thiếu giao tiếp và đào tạo: BSC cần được giao tiếp rõ ràng và hiệu quả với toàn bộ tổ chức. Nếu nhân viên không hiểu tầm quan trọng của BSC và các mục tiêu chiến lược, họ sẽ khó có thể đóng góp hiệu quả vào việc triển khai BSC.

6. Không xem xét bối cảnh tổ chức: Mỗi tổ chức có bối cảnh và mục tiêu riêng biệt. Không nên áp dụng một BSC "chuẩn" mà không xem xét bối cảnh và mục tiêu cụ thể của từng tổ chức.

7. Sử dụng quá nhiều chỉ số hiệu suất (KPIs): Việc sử dụng quá nhiều KPIs có thể gây nhầm lẫn và làm mất tập trung vào các mục tiêu chiến lược quan trọng. Nên chọn lọc và tập trung vào những KPIs phản ánh chính xác mục tiêu chiến lược.

8. Không đánh giá và cập nhật BSC định kỳ: Để BSC luôn phù hợp với môi trường kinh doanh và chiến lược của tổ chức, cần định 

   kỳ rà soát và cập nhật BSC. Một sai lầm thường gặp là không kiểm tra và điều chỉnh BSC theo thời gian, dẫn đến việc nó trở nên lỗi thời và không phản ánh đúng tình hình hiện tại của tổ chức.

9. Không tích hợp BSC vào quá trình quản lý hàng ngày: Để BSC thực sự hiệu quả, nó cần được tích hợp vào quá trình quản lý hàng ngày của tổ chức, từ việc đưa ra quyết định cho đến việc giám sát và đánh giá hiệu suất.

10. Không theo dõi và đánh giá hiệu suất: BSC yêu cầu việc theo dõi và đánh giá hiệu suất thường xuyên, dựa trên các KPIs đã định. Nếu không theo dõi và đánh giá hiệu suất, BSC sẽ không thể giúp tổ chức điều chỉnh chiến lược và hoạt động kịp thời.

Để tránh những sai lầm này, tổ chức cần đảm bảo rằng BSC được thiết kế và triển khai một cách cẩn thận, liên kết chặt chẽ với chiến lược và mục tiêu tổng thể của tổ chức, đồng thời giao tiếp rõ ràng với mọi thành viên trong tổ chức về tầm quan trọng của BSC và các mục tiêu chiến lược.

4. Kết luận

Balanced Scorecard (BSC) là một công cụ quản trị chiến lược đột phá, giúp doanh nghiệp cân bằng giữa các mục tiêu tài chính và phi tài chính, đồng thời kết nối chúng với các hoạt động hằng ngày. BSC hỗ trợ doanh nghiệp trong việc định hướng, triển khai và theo dõi chiến lược, đảm bảo rằng mọi người trong tổ chức hiểu rõ và cam kết thực hiện chiến lược.

Quá trình triển khai BSC bao gồm nhiều bước quan trọng, từ việc xác định tầm nhìn và chiến lược, lựa chọn các góc độ BSC, thiết lập mục tiêu chiến lược và chỉ số hiệu suất (KPI), đến việc xây dựng bản đồ chiến lược và triển khai các chương trình hành động cụ thể. Việc thực hiện đúng các bước này đảm bảo rằng BSC phát huy hiệu quả, giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu chiến lược và nâng cao năng lực cạnh tranh.